Ngày 9-8-2023, tại TP Hạ Long (tỉnh Quảng Ninh), Hội đồng Tiền lương quốc gia đã tổ chức phiên họp thứ nhất năm 2023 để thảo luận, thương lượng về phương án điều chỉnh lương tối thiểu vùng năm 2024.

Tình hinh 6 tháng đầu năm 2023

Cả nước có 131.900 doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động (bình quân 18.800 doanh nghiệp/tháng). Trong khi đó, số doanh nghiệp tạm ngừng kinh doanh có thời hạn, ngừng hoạt động chờ làm thủ tục giải thể, hoàn tất thủ tục giải thể là 113.200 doanh nghiệp (bình quân 16.200 doanh nghiệp/tháng).

Số lao động bị mất việc làm lên đến 366.800 người (quý 1 là 149.000 người, tăng 31.000 người so với quý liền kề ; quý 2 là 217.800 người, tăng 68.800 người so với quý liền kề), tập trung chủ yếu ở các ngành dệt may, da giày, sản xuất linh kiện và sản phẩm điện tử, chế biến gỗ.

Lao động mất việc tăng là một trong những nguyên nhân khiến số người nhận trợ cấp thất nghiệp, bảo hiểm xã hội một lần có xu hướng tăng lên. Trong 6 tháng đầu năm, số người đến nộp hồ sơ hưởng bảo hiểm thất nghiệp là hơn 562.600 người, tăng 10,5% so với cùng kỳ năm 2022.

Khảo sát trên 3000 người lao động (NLĐ) của Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam cho thấy, mức chi tiêu của công nhân là 11,7 triệu đồng/tháng, tăng 19% so với năm 2022, chủ yếu do giá cả hàng hóa và chi phí điện nước tăng cao. Trong khi đó, thu nhập trung bình là 7,8 triệu đồng/người/tháng, phải bù vào từ làm thêm giờ và trợ cấp, phụ cấp hoặc làm thêm việc khác để kiếm thêm thu nhập.

Có 24,5% NLĐ cho biết tiền lương và thu nhập của họ chỉ vừa đủ đáp ứng 100% chi tiêu cho cuộc sống ; còn lại 75,5% cho biết thu nhập hiện tại không đáp ứng đủ nhu cầu chi tiêu của họ, thậm chí có trường hợp thu nhập chỉ đáp ứng được 45% nhu cầu chi tiêu (tức là sống được nửa tháng).

Ý kiến các bên đại diện cho doanh nghiệp và người lao động

Ông Lê Đình Quảng, (Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam) – thành viên Hội đồng Tiền lương quốc gia – cho biết, trong bối cảnh hiện nay, đời sống người lao động (NLĐ) gặp rất nhiều khó khăn, nhất là hơn 1 năm qua chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng rất cao so với trước đây.

“Đây là thời điểm cần chia sẻ khó khăn với doanh nghiệp. Tuy nhiên, NLĐ cũng cần được điều chỉnh tiền lương để bù đắp phần trượt giá, cải thiện một phần đời sống”. Vì vậy, mức tăng lương tối thiểu vùng khoảng 5%-6% là mong muốn của tổ chức công đoàn.

Tuy nhiên, ông Hoàng Quang Phòng (Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam VCCI-đại diện cho doanh nghiệp), cho biết, trong bối cảnh hiện nay, hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp đang rất khó khăn. Nhưng “Khi bàn về lương tối thiểu vùng, chúng tôi đồng ý cần phải điều chỉnh. Nhưng, điều chỉnh ngay lúc này thì không thể”.

Theo VCCI, tăng lương tối thiểu sẽ tác động đến nhiều chính sách, như liên quan cân đối, tính toán quỹ công đoàn, quỹ bảo hiểm xã hội… Khi tăng lương tối thiểu vùng thì mức đóng các quỹ này chắc chắn sẽ tăng theo, trong khi các doanh nghiệp còn đề xuất giảm mức đóng các quỹ để hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn. “Chúng ta chưa nên quyết định điều chỉnh ngay tiền lương tối thiểu vùng trong phiên họp này. Xem xét tăng lương cần phải có độ trễ, sẽ được quyết định căn cứ vào các thông số sắp tới”, đại diện VCCI đề xuất.

Để tìm được tiếng nói chung giữa giới chủ và người lao động, rất cần sự chia sẻ và đồng cảm của các bên. Người lao động mong muốn tăng lương nhưng cũng cần chia sẻ với những khó khăn doanh nghiệp đang gặp phải ; ngược lại, doanh nghiệp cũng cần đồng cảm về những áp lực trong cuộc sống hàng ngày mà người lao động đang đối diện.

Hội đồng Tiền lương quốc gia đã bỏ phiếu thống nhất sẽ họp bàn và đề xuất mức tăng lương tối thiểu vùng năm 2024 vào tháng 11-2023. Theo thông lệ từ hơn 10 năm qua, lương tối thiểu vùng thường được điều chỉnh vào ngày 1-1 hàng năm. Từ năm 2020 đến giữa năm 2022, việc này tạm hoãn do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19. Lần điều chỉnh gần nhất là vào ngày 1-7-2022, với mức tăng 240.000-260.000 đồng tùy từng vùng.

Xem chi tiết các vùng lương ở VN :

https://luong.com.vn/tien-luong/luong-toi-thieu-rate/luong-toi-thieu-rate-vung-chi-tiet-cac-don-vi-hanh-chinh-theo-khu-vuc