Sáng 13/3/2025 theo giờ địa phương, tại trụ sở Cơ quan Đại diện Thương mại Hoa Kỳ (USTR) ở thủ đô Washington D.C, Đặc phái viên của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đã có cuộc làm việc với Trưởng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson L. Greer để trao đổi về việc thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại song phương giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, khi kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt gần 150 tỷ USD, Hoa Kỳ trở thành đối tác thương mại lớn thứ 2 và là một trong những thị trường xuất khẩu quan trọng nhất của Việt Nam.

Đây là cuộc làm việc trực tiếp và chính thức đầu tiên ở cấp Bộ trưởng giữa hai nước kể từ khi Hoa Kỳ có chính quyền mới.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng nền kinh tế và cơ cấu hàng hóa xuất nhập khẩu của Việt Nam-Hoa Kỳ có tính bổ trợ cho nhau nên kim ngạch thương mại giữa hai nước đã tăng nhanh, ổn định nhiều năm qua, bảo đảm các nền tảng quan trọng và duy trì lợi ích quốc gia trong hợp tác song phương.

Chính sách nhất quán của Việt Nam là mong muốn xây dựng mối quan hệ quan hệ kinh tế, thương mại hài hòa, bền vững, ổn định, đôi bên cùng có lợi với Hoa Kỳ; đồng thời không có ý định tạo ra bất cứ cản trở nào có thể gây phương hại đến người lao động hay an ninh kinh tế, an ninh quốc gia của Hoa Kỳ.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã đồng thời thông tin về các nhóm giải pháp cụ thể mà Chính phủ Việt Nam đang chủ động triển khai thực hiện nhằm thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư với Hoa Kỳ một cách toàn diện, hài hòa và bền vững ; đề nghị cấp kỹ thuật hai nước tiếp tục trao đổi để Hoa Kỳ sớm công nhận quy chế kinh tế thị trường cho Việt Nam ; cho rằng đây sẽ là quyết định quan trọng, tương xứng với tầm vóc của quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện hiện nay giữa hai nước.

Trưởng Đại diện Thương mại Hoa Kỳ Jamieson Greer đánh giá cao sự chủ động phối hợp và quan điểm thẳng thắn, trách nhiệm, thiện chí của Bộ trưởng Công Thương Việt Nam khi hiểu rõ và đề cập trực tiếp đến định hướng xử lý những vấn đề quan ngại của Hoa Kỳ hiện nay.

Ông Greer cho biết chính sách thương mại mới của Hoa Kỳ được thiết kế thuần túy nhằm mục tiêu thúc đẩy hơn nữa thương mại và đầu tư, bảo vệ an ninh kinh tế, an ninh quốc gia và người lao động Hoa Kỳ ; không nhằm gây phương hại tới các nước đối tác.

Tuy nhiên, trong trao đổi thương mại, các bên phải đạt được lợi ích kinh tế tương xứng ; theo đó Việt Nam cần có giải pháp mạnh mẽ hơn nữa nhằm mở cửa thị trường và cải thiện cán cân thương mại trong thời gian tới.

Đề cập đến những quan ngại về diễn biến chính sách thuế quan của Hoa Kỳ, hai bên nhận định đây là lúc Việt Nam và Hoa Kỳ cần cùng nhau phối hợp chặt chẽ để tạo ra môi trường kinh doanh công bằng, bền vững thông qua việc chủ động rà soát, xem xét loại bỏ các rào cản thương mại, gây cản trở cho hoạt động đầu tư kinh doanh ; xây dựng cơ chế kiểm soát hiệu quả các hoạt động gian lận thương mại, gian lận nguồn gốc xuất xứ, chuyển tải bất hợp pháp.

Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cũng đã thông tin về các nhóm giải pháp cụ thể mà Chính phủ Việt Nam đang chủ động triển khai thực hiện nhằm thúc đẩy quan hệ kinh tế, thương mại, đầu tư với Hoa Kỳ một cách toàn diện, hài hòa và bền vững, nhất là hợp tác trong lĩnh vực năng lượng.

Trong lĩnh vực này, theo Quy hoạch điện lực của Việt Nam, đến năm 2030, Việt Nam cần phát triển gấp 3 lần tổng công suất toàn hệ thống (tức là phải tăng thêm 150-160 GW trong 5 năm), đồng thời Việt Nam cũng đang nỗ lực chuyển đổi cơ cấu điện năng để đạt zero carbon vào năm 2050.

Vì vậy, nhu cầu về vốn, công nghệ, thiết bị, vật tư nguyên nhiên liệu là rất lớn để phát triển các tổ hợp điện khí, các nhà máy điện hạt nhân và hệ thống truyền tải điện, phát triển lưới điện thông minh…

Qua chuyến làm việc của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, nhiều thỏa thuận hợp tác đã được ký kết :

• Tổng Công ty khí Việt Nam (PVGas) ký Bản ghi nhớ hợp tác (MOU) với Tập đoàn Conoco Phillips ;
• Tổng Công ty khí Việt Nam (PVGas) ký MOU với Tập đoàn Excelerate về một số thỏa thuận mua bán dài hạn khí hóa lỏng LNG ;
• Công ty cổ phần lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR) ký với Tập đoàn Kellogg Brown & Root (KBR) hợp đồng tư vấn nghiên cứu tiền khả thi nhiên liệu hàng không bền vững (SAF) ;
• Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) đã ký MOU với 3 hiệp hội sản xuất Ethanol hàng đầu của Hoa Kỳ là U.S. Grains Council (USGC), Renewable Fuels Association (RFA), Growth Energy (GROWTH) về cung cấp ethanol. Ngoài ra, Petrolimex cũng ký MOU với Marquis Energy về tạo thuận lợi giao dịch và nhập khẩu nhiên liệu sinh học.
  
  

Tổng giá trị các thỏa thuận trên dự kiến sẽ triển khai trong giai đoạn từ năm 2025 có trị giá khoảng 90,3 tỷ USD, tạo ra hàng trăm ngàn việc làm cho người lao động hai nước.

Năm 2017, nhân chuyến thăm chính thức Việt Nam, Tổng thống Donald Trump đã chứng kiến việc ký kết đặt mua 100 tàu bay 737 Max đầu tiên giữa Boeing và Vietjet. Khi đó, Tổng thống Trump đã đề nghị Vietjet đặt mua thêm 100 tàu bay nữa. Theo gợi ý này, Vietjet đã nâng số lượng đặt mua lên 200 tàu bay. Đầu tháng 01/2025, Chủ tịch Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet, bà Nguyễn Thị Phương Thảo cũng đã có cuộc gặp gỡ trực tiếp với tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump trong sự kiện “Friends of Vietnam Summit”.

Trong năm nay, 2025,14 chiếc tàu bay 737 Max sẽ được Boeing bàn giao cho Vietjet.

Hiện tại, Vietjet cũng đang có những thỏa thuận chiến lược với những tập đoàn hàng đầu như Boeing, GE, CFM, Pratt & Whitney, Honeywell… với tổng giá trị gần 50 tỷ USD. Ngoài ra, các hợp tác trị giá khoảng 14 tỷ USD cũng đang được thảo luận.

Sự kiện ký kết các thỏa thuận và biên bản ghi nhớ trên là hành động thiết thực của phía Việt Nam nhằm thúc đẩy quan hệ hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư một cách thực chất, ngày càng đi vào chiều sâu và hiệu quả ; đồng thời góp phần hướng tới cân bằng cán cân thương mại hài hòa, bền vững giữa hai nước.