Theo Báo cáo Xuất nhập khẩu Việt Nam năm 2021 vừa được Bộ Công Thương công bố, năm ngoái cả nước xuất khẩu hơn 336 tỷ USD, tăng 19% so với 2020. Trong đó, khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài và doanh nghiệp trong nước đều tăng xuất khẩu, lần lượt đạt 245,2 tỷ USD (tăng 20%) và 91,1 tỷ USD (tăng 16,5%).

Hai vị trí dẫn đầu xếp hạng các địa phương xuất khẩu nhiều nhất là TP HCM với 44,9 tỷ USD, kế tiếp là Bắc Ninh với 44,8 tỷ USD. Vị trí thứ ba thuộc về tỉnh Bình Dương, với kim ngạch xuất khẩu 32,7 tỷ USD. Hà Nội xuống vị trí thứ 8, giảm một bậc so với 2020, với 15,5 tỷ USD kim ngạch xuất khẩu.

Theo Bộ Công Thương, những tác động từ dịch bệnh Covid-19 vào cuối quý II, đầu quý III năm ngoái khiến nhiều doanh nghiệp tại các khu công nghiệp lớn ở phía Nam dừng sản xuất hoặc phải sản xuất cầm chừng. Việc này đã ảnh hưởng tới nguồn hàng xuất khẩu, tới tăng trưởng tỷ trọng xuất khẩu của một số địa phương, nhất là hai đầu tàu kinh tế là TP HCM, Hà Nội.

Hơn nữa, chi phí vận tải kho bãi tiếp tục ở mức cao ; tình trạng vỏ container thiếu hụt không đáp ứng đủ nhu cầu ; giá cả nguyên, nhiên vật liệu trên thị trường thế giới ở mức cao (xăng dầu, sắt thép, phân bón, thức ăn chăn nuôi…) làm giá thành sản xuất tăng.

Sản xuất, xuất khẩu cũng đã nhanh chóng được phục hồi trong quý IV, đưa cán cân thương mại từ nhập siêu chuyển sang xuất siêu. Nhờ đó, Việt Nam cả năm ghi nhận tăng trưởng xuất nhập khẩu đột phá, với tổng kim ngạch 668,5 tỷ USD, tăng gần 23% so với 2020.

Thặng dư thương mại với Mỹ trong là 81 tỷ USD, tăng gần 28% so với mức 63,4 tỷ USD năm 2020 ; với ASEAN là 12,3 tỷ USD, tăng gần 67% so với mức 7,4 tỷ USD năm 2020.

Với thị trường Trung Quốc, Việt Nam lại bị thâm hụt thương mại gần 54 tỷ USD, so với mức 35,3 tỷ USD năm 2020.

Hàng hoá xuất khẩu có thời điểm xuất hiện tình trạng ùn tắc ở cửa khẩu, cảng biển, nhất là từ cuối tháng 12/2021, khi đợt dịch thứ 4 lan rộng tại miền Bắc và Trung Quốc áp dụng chính sách « 0 Covid », siết chặt nhập khẩu.

Trong năm 2021, có 35 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD, chiếm 93,8% tổng kim ngạch xuất khẩu (có 8 mặt hàng xuất khẩu trên 10 tỷ USD, chiếm 69,7%). Tỷ trọng kim ngạch xuất khẩu một số mặt hàng chủ lực năm 2021 thuộc về khu vực có vốn đầu tư nước ngoài : Điện thoại các loại và linh kiện chiếm 99,3% ; điện tử, máy tính và linh kiện chiếm 98,1% ; máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng chiếm 93% ; dệt may chiếm 61,7% ; giầy dép các loại chiếm 79,3%.

Về cơ cấu nhóm hàng, nhóm hàng công nghiệp chế biến với kim ngạch gần 290 tỷ USD chiếm 89,2%, tăng 0,6 % so với năm trước ; nhóm hàng nông sản, lâm sản (28 tỷ USD), chiếm 7,1%, giảm 0,2 % ; nhóm hàng thủy sản (8,5 tỷ USD) chiếm 2,6%, giảm 0,4 % ; nhóm hàng nhiên liệu và khoáng sản (3,6 tỷ USD) chiếm 1,1%, bằng năm trước.