Sau chiến thắng Điện Biên Phủ, Hiệp ước Genève năm 1954 được ký kết với những nội dung cơ bản sau :

· Các nước tham gia hội nghị tôn trọng quyền dân tộc cơ bản là độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ của Việt Nam.

· Ngừng bắn đồng thời ở Việt Nam và trên toàn chiến trường Đông Dương.

· Sông Bến Hải, vĩ tuyến 17, được dùng làm giới tuyến quân sự tạm thời chia Việt Nam làm hai vùng tập kết quân sự. Chính quyền và quân đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tập trung về miền Bắc ; Chính quyền và quân đội khối Liên hiệp Pháp tập trung về miền Nam.

· 300 ngày là thời gian để chính quyền và quân đội các bên hoàn thành việc tập trung. Dân chúng được tự do đi lại giữa 2 miền.

· Hai năm sau, tức ngày 20 tháng 7 năm 1956 sẽ tổ chức tổng tuyển cử tự do trong cả nước dưới sự giám sát quốc tế để thống nhất nước Việt Nam.

· Thành lập hai cơ quan kiểm soát :

1/  Ủy hội Quốc tế Kiểm soát Đình chiến (tiếng Anh : International Control Commission, ICC; tiếng Pháp : Commission Internationale pour la Surveillance et le Contrôle, CISC) gồm Ấn Độ, Ba Lan và Canada, với Ấn Độ làm chủ tịch.

2/ Ban Liên hợp (tiếng Anh : Joint Commission ; tiếng Pháp : Commission Mixte) gồm Pháp và Việt Minh.

Như vậy, theo Hiệp định Genève thì giới tuyến quân sự chỉ có tính chất tạm thời, hoàn toàn không phải là ranh giới về chính trị và lãnh thổ và sẽ bị dỡ bỏ sau 2 năm khi hai miền Nam Bắc Việt Nam tổng tuyển cử tự do vào năm 1956.

Thực tiễn lịch sử sau đó đã chứng minh rằng đã không hề có bất cứ một cuộc bầu cử tự do nào được tổ chức sau đó, bởi người Mỹ đã can dự trực tiếp vào miền Nam Việt Nam. Ở miền Nam, Thủ tướng Chính phủ Quốc gia, ông Ngô Đình Diệm đã tổ chức trưng cầu dân ý ngày 23-10-1955 để lật đổ ông Bảo Đại và lập nên Đệ nhất cộng hòa.

Cecil B. Currey, nhà sử học nổi tiếng người Mỹ trong cuốn sách Chiến thắng bằng mọi giá cho biết, năm 1956, Allen Dulles, người đứng đầu của Cục Tình báo Trung ương Mỹ CIA đã đệ trình lên Tổng thống Mỹ Eisenhower báo cáo tiên đoán nếu bầu cử ở Việt Nam diễn ra theo quy định của Hiệp định Genève thì « thắng lợi của Hồ Chí Minh sẽ như nước triều dâng không thể cản nổi ». « Ông Ngô Đình Diệm chỉ có một lối thoát là tuyên bố không chấp nhận và không thi hành Hiệp định Genève ».

Và đó chính là cội nguồn nguyên nhân của cuộc chiến tranh thứ 2 ở Việt Nam kéo dài suốt 20 năm sau đó, cho đến ngày 30-04-1975.