Thời gian qua, thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, các bộ, ngành đã giảm được 17 tổng cục và tương đương ; giảm 10 cục và 144 vụ/ban thuộc tổng cục và thuộc bộ ; giảm 108 phòng trong vụ/ban thuộc bộ, ngành.

Các địa phương giảm 13 sở và tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp tỉnh ; 2.572 tổ chức phòng thuộc cơ quan chuyên môn UBND cấp tỉnh, cấp huyện.

Tính đến hết năm 2023 đã giảm 7.867 đơn vị sự nghiệp công lập, còn 46.385 đơn vị. Số đối tượng tinh giản biên chế năm 2023 là 7.151 người.

Những kết quả trên là bước đầu, song so với mục tiêu đặt ra thì chưa đạt yêu cầu. 

Thực tế cho thấy, việc sắp xếp tổ chức bộ máy chưa đồng bộ, tổng thể, chưa gắn tinh giản biên chế với cơ cấu lại. 

Một số bộ, ngành còn ôm đồm nhiệm vụ của địa phương, dẫn đến tồn tại cơ chế xin – cho, dễ nảy sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.

Việc thực hiện tinh giản 10% biên chế sự nghiệp công lập ở một số nơi, một số cơ quan, đơn vị vẫn mang tính chất cào bằng, quy định từ trên xuống dưới đều áp dụng chung. 

Vì thế, tinh giản chỉ tập trung giảm số lượng mà chưa gắn với nâng cao chất lượng và cơ cấu lại đội ngũ cán bộ.

Hiện nay, chi thường xuyên và chi cho lương chiếm tỷ lệ lớn trong tổng ngân sách chi hằng năm (70%), cao hơn so với nhiều quốc gia trên thế giới ; chỉ còn 30% chi cho đầu tư phát triển, cho an sinh xã hội, như vậy đất nước sẽ khó phát triển được.

Có những bộ, ngành, bộ máy tổ chức cồng kềnh, không rõ chức năng, nhiệm vụ, không phân cấp cho địa phương, dẫn tới cơ chế xin – cho làm mất thời gian và tiền bác của người dân và doanh nghiệp.

Vì vậy, điều quan trọng hiện nay là cần sớm rà soát và loại bỏ các chức năng chồng chéo, bên cạnh việc đơn giản hóa thủ tục hành chính. 

Cùng với cắt giảm và tối ưu hóa biên chế, cần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, thay đổi cơ cấu tổ chức, nâng cao chất lượng cán bộ công chức.

Đặc biệt, cần phân cấp, phân quyền hợp lý và cụ thể hóa bằng các chính sách pháp luật để khắc phục tình trạng một việc nhiều người làm nhưng không ai chịu trách nhiệm chính. Cần quy định hướng tới mục tiêu rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm.

Để làm được những điều đó, việc khẩn trương thực hiện cách mạng về tinh gọn tổ chức bộ máy của hệ thống công quyền là yếu tố quan trọng hàng đầu.